Naast de typische huishoudtoestellen neemt de vraag naar Smart Home-toepassingen voortdurend toe. Daarom zijn er steeds meer aansluitingen en stopcontacten nodig in huis. In principe is er geen wettelijke beperking op het aantal stopcontacten.
Bij het plannen van stopcontacten moet wel rekening worden gehouden met het feit dat het maximaal mogelijke aantal stopcontacten per zekering en groep sterk afhangt van verschillende factoren, zoals de totale belasting.
De maximale belasting per groep wordt als volgt berekend:
Watt = Volt × Ampère
Een groep met een 16A zekering en een spanning van 230V kan maximaal 3.680W leveren. Als deze grens wordt overschreden, schakelt de zekering uit ter bescherming tegen overbelasting.
Rekenvoorbeeld
Wasmachine (2.500W) + stofzuiger (1.200W) = 3.700W → De zekering zou doorslaan.
Koelkast (150W) + televisie (200W) + laptop (100W) = 450W → Dit valt ruim binnen de veilige marge.
Het maximum aantal stopcontacten per zekering en per groep kan daarom niet met een absoluut cijfer worden aangegeven. Als u al weet voor welke apparaten u de contactdozen wilt gebruiken, kunt u de totale belasting berekenen. Omdat dit echter zelden het geval is, zal uw elektricien meestal statistische en ervaringsgerichte waarden gebruiken bij de planning.
Deze drie variabelen spelen een belangrijke rol in de relatie tussen zekering, stopcontact en elektronisch apparaat – ook bij het berekenen van het aantal mogelijke stopcontacten per zekering. Om deze vraag te kunnen beantwoorden, is een basiskennis van de volgende relevante eenheden vereist:
Ampère
Ampère (A) is de eenheid voor elektrische stroom (I). Het geeft aan hoeveel elektrische ladingen er in een bepaalde tijd door een geleider stromen. Hoe groter het getal, hoe hoger de stroomsterkte.
Volt
Volt (V) is de eenheid voor elektrische spanning (U) en beschrijft de hoeveelheid energie die individuele elektronen (ladingsdragers) bevatten. Hoe hoger de spanning, hoe hoger de druk waarmee de stroom door de leiding vloeit. In Nederland is de netspanning 230 volt bij een normaal huishoudelijk stopcontact.
Watt
Watt (W) is de elektrische eenheid voor vermogen (P). Dit is de hoeveelheid energie die per tijd wordt verbruikt. Het elektrisch vermogen geeft dus aan hoeveel elektrisch vermogen de stroom per seconde levert. Hoe meer watt een apparaat heeft, hoe hoger het energieverbruik per uur.
Nu de basis is toegelicht, stel de volgende vragen: Hoeveel ampère heeft een stopcontact eigenlijk? En hoeveel watt heeft een stopcontact? Wat is het verband? Laten we dit eens onder de loep nemen.
Stroomkringen voor huishoudelijke apparaten in woonruimten worden meestal beveiligd met zekeringen van 16 ampère. Deze specificatie verwijst naar de maximale stroom die door de wandcontactdoos kan lopen zonder deze te overbelasten.
Als we een maximale stroomsterkte van 16 ampère omrekenen naar watt, dan resulteert dat in een maximaal vermogen van 3.680 watt bij een contactdoosspanning van 230 volt.
De vraag “16 A - hoeveel watt is dat?” kan dus worden beantwoord met ongeveer 3.600 watt. Dit betekent dat uw elektrische apparaten een stroomcircuit met een zekering van 16 A slechts tot dit punt mogen belasten. Als dit wordt overschreden, wordt het circuit om veiligheidsredenen onderbroken. U moet dan een elektrisch apparaat verwijderen voordat u het weer inschakelt.
Het is verstandig om het verbruik en het vermogen van uw apparaten te weten voordat u ze aanschaft. Dit maakt het gemakkelijker om de totale belasting van een zekering in te schatten. De energie-efficiëntieklasse en het type apparaat spelen hierbij een bijzonder belangrijke rol. Je vindt deze informatie op het apparaat zelf of in de gebruiksaanwijzing.
Omdat het stroomverbruik van huishoudelijke apparaten sterk varieert, vindt u hier een overzicht van de meest voorkomende huishoudelijke apparaten met hun respectieve wattage. Huishoudelijke apparaten met een hoog wattage hebben ook een hoog vermogen. Over het algemeen geldt echter: hoe meer stroom een apparaat in korte tijd moet leveren, hoe hoger het verbruik.
Het verbruik van een haardroger is bijvoorbeeld hoger dan dat van een koelkast. Dat komt omdat een haardroger grote hoeveelheden lucht moet aanzuigen, opwarmen en weer afgeven. De koelkast hoeft de lage temperatuur maar één keer te bereiken en dan vast te houden
Ga uit van de volgende richtwaarden voor afzonderlijke belastingen:
- 200 tot 300 watt per enkele wandcontactdoos
- 300 tot 500 watt per dubbele wandcontactdoos
- 250 watt per wandcontactdoos in wandcontactdoosstroken
Bij het aansluiten van wandcontactdozen is het essentieel om de belasting per groep goed te verdelen om overbelasting en mogelijke storingen te voorkomen. Overbelasting kan leiden tot uitval van zekeringen, oververhitting van bedrading en zelfs brandgevaar. Een standaard groep van 16 ampère kan maximaal 3.600 watt aan, waarbij een enkele wandcontactdoos 200-300 watt verbruikt, een dubbele 300-500 watt en een stekkerblok 250 watt.
Volgens de NEN 1010-norm wordt aanbevolen om maximaal 8 tot 10 stopcontacten per groep te plaatsen, afhankelijk van het stroomverbruik van de aangesloten apparaten en de aanwezigheid van vaste verlichting. Het is belangrijk om altijd een veiligheidsmarge te hanteren, aangezien sommige elektrische apparaten een hoge inschakelstroom hebben die tijdelijk een piekbelasting kan veroorzaken.
Hoewel het theoretisch mogelijk is om meer dan 10 stopcontacten per groep aan te sluiten, is het sterk af te raden om dit te doen zonder een grondige berekening van de belasting. Apparaten zoals elektrische kachels, waterkokers en magnetrons hebben een hoog vermogen en moeten altijd over meerdere groepen worden verdeeld. Een gelijkmatige verdeling van grote stroomverbruikers helpt overbelasting te voorkomen en zorgt voor een betrouwbare en veilige elektrische installatie.
Bij het bepalen van het aantal benodigde groepen in een woning spelen zowel het woonoppervlak als het aantal elektrische apparaten een belangrijke rol. Overbelasting van een groep kan worden voorkomen door een slimme verdeling van de elektrische installatie. Over het algemeen geldt dat hoe groter de woning en het aantal elektrische apparaten, hoe meer groepen nodig zijn.
Het is aan te raden om de elektriciteitsinstallatie zo te plannen dat elke kamer een eigen groep heeft. Daarnaast vereisen grote stroomverbruikers zoals wasmachines, drogers, inductiekookplaten en airconditioners vaak een aparte groep om overbelasting te voorkomen.
Aandachtspunten bij de groepenindeling
Keuken, badkamer en wasruimte hebben vaak hun eigen groep nodig vanwege het hogere stroomverbruik.
Zware elektrische apparaten zoals inductiekookplaten, airco’s en laadpalen vereisen extra groepen.
Verlichting en stopcontacten kunnen op dezelfde groep, maar bij intensief gebruik is een aparte groep aan te raden.
Door deze richtlijnen te volgen en het aantal groepen goed af te stemmen op uw specifieke situatie, voorkomt u overbelasting en zorgt u voor een veilige en efficiënte elektrische installatie.
Het maximale vermogen voor meerdere stopcontacten is over het algemeen 3.500 watt. Wat op het eerste gezicht veel lijkt, kan echter al worden opgebruikt door slechts drie elektrische apparaten. Overbelasting van een stekkerdoos met te veel apparaten kan leiden tot oververhitting van de bedrading, smeltende kabelisolatie en in het ergste geval woningbrand.
Om dit risico te beperken, is het belangrijk om het vermogen van de aangesloten apparaten te controleren en geen permanente verlengsnoeren of stekkerdozen als vaste oplossing te gebruiken. Moderne stekkerdozen met een ingebouwde overbelasting beveiliging kunnen helpen.
Plan daarom zo lang mogelijk van tevoren met uw elektricien hoeveel stopcontacten u nodig heeft in uw huishouden. Als er voldoende stopcontacten direct aan de wand gemonteerd zijn, dan hoeven er geen verlengkabels of stekkerdozen gebruikt te worden.
Wandcontactdozen achteraf aanbrengen gaat eenvoudig met de Gira Profil 55. Met de multifunctionele strip kunnen flexibel extra wandcontactdozen op de wand worden aangebracht zonder deze open te hoeven breken.
"Let op: Dit artikel is uitsluitend bedoeld ter informatie en kan niet worden beschouwd als een vervanging voor een gesprek met een gekwalificeerde installateur. Voor een veilige en correcte installatie adviseren wij consumenten altijd om in overleg te treden met een erkende professional. Samen met een installateur kunt u de beste oplossing vinden die past bij uw specifieke situatie en wensen."