Elektriciteit vernieuwen in uw woning

Een verouderde elektrische installatie vervangen betekent dat alle onderdelen van uw huisinstallatie opnieuw moeten worden aangelegd of gemoderniseerd. Concreet houdt dit in dat de stoppenkast (groepenkast) wordt vervangen, er nieuwe elektrische kabels en leidingen worden gelegd en dat alle schakelaars en stopcontacten worden vernieuwd. Uiteraard wordt de oude bekabeling veilig verwijderd. Na zo’n volledige vernieuwing is de elektra in uw woning weer op moderne standaard en klaar voor veilig gebruik.

Wanneer is het aan te raden om de elektrische installatie te vernieuwen? Als u een huis heeft van enkele decennia oud, is de kans groot dat de elektra verouderd is – vaak wordt na ongeveer 30 jaar de kwaliteit van leidingen en contacten minder. Daarnaast zijn er specifieke situaties waarin u de elektriciteit het beste kunt vernieuwen:

Een verouderde elektrische installatie vervangen betekent dat alle onderdelen van uw huisinstallatie opnieuw moeten worden aangelegd of gemoderniseerd. Concreet houdt dit in dat de stoppenkast (groepenkast) wordt vervangen, er nieuwe elektrische kabels en leidingen worden gelegd en dat alle schakelaars en stopcontacten worden vernieuwd. Uiteraard wordt de oude bekabeling veilig verwijderd. Na zo’n volledige vernieuwing is de elektra in uw woning weer op moderne standaard en klaar voor veilig gebruik.

Wanneer is het aan te raden om de elektrische installatie te vernieuwen? Als u een huis heeft van enkele decennia oud, is de kans groot dat de elektra verouderd is – vaak wordt na ongeveer 30 jaar de kwaliteit van leidingen en contacten minder. Daarnaast zijn er specifieke situaties waarin u de elektriciteit het beste kunt vernieuwen:

• Afgekeurde installatie: Als uit een keuring blijkt dat uw installatie niet meer aan de eisen voldoet (bijvoorbeeld volgens NEN 1010 norm), is vervanging noodzakelijk.

• Veel storingen: Wanneer de zekeringen of aardlekschakelaars regelmatig eruit springen, duidt dit op overbelasting of defecten in het systeem.

• Uitbreiding plannen: Als u de elektra fors wilt uitbreiden of zwaar wil belasten (bijv. voor nieuwe apparaten of extra groepen), is een update van het elektriciteitssysteem verstandig.

• Grote verbouwing: Bij een ingrijpende renovatie van de woning is het efficiënter en veiliger om de elektra gelijk mee te nemen in de plannen.

Heeft u één of meerdere van deze punten van toepassing, stel vervanging dan niet uit. Een verouderd of defect elektrisch systeem brengt namelijk risico’s met zich mee, van elektrocutie tot kortsluiting en brand.

Let op: veiligheid en kwaliteit: zorg dat een erkende elektricien de installatie nakijkt en adviseert over vernieuwen.

In veel oudere woningen bevindt zich nog een traditionele stoppenkast met porseleinen smeltzekeringen. Dergelijke verouderde meterkasten zijn niet berekend op de hedendaagse elektriciteitsvraag en vormen een potentieel brandgevaar bij overbelasting. Branchevereniging Techniek Nederland adviseert dan ook om deze oude stoppenkasten op grote schaal te vervangen door moderne groepenkasten met automatische zekeringen. Daarmee verkleint u de kans op storingen en zorgt u voor een veilige basis voor alle elektrische apparaten in huis.

Een grondige renovatie van de elektra houdt in dat alle elektriciteitskabels en leidingen in uw woning opnieuw worden aangelegd. Vaak zijn oude elektriciteitsdraden versleten of niet voldoende zwaar voor moderne apparaten. Nieuwe kabels trekken gebeurt meestal onder stucwerk: er moeten vaak extra sleuven in muren en plafonds worden gefreesd om de leidingen weg te werken. Dit is een stofrijke en ingrijpende klus, die u idealiter uitvoert in een fase dat de woning toch verbouwd wordt (bijvoorbeeld voordat er nieuw stuc- of schilderwerk plaatsvindt). Veel mensen kiezen ervoor om tijdens een grote verbouwing de volledige elektra te laten vervangen, zodat alles in één keer up-to-date is.

Het vernieuwen van de elektriciteit verloopt in grote lijnen via de volgende stappen:

Een grondige renovatie van de elektra houdt in dat alle elektriciteitskabels en leidingen in uw woning opnieuw worden aangelegd. Vaak zijn oude elektriciteitsdraden versleten of niet voldoende zwaar voor moderne apparaten. Nieuwe kabels trekken gebeurt meestal onder stucwerk: er moeten vaak extra sleuven in muren en plafonds worden gefreesd om de leidingen weg te werken. Dit is een stofrijke en ingrijpende klus, die u idealiter uitvoert in een fase dat de woning toch verbouwd wordt (bijvoorbeeld voordat er nieuw stuc- of schilderwerk plaatsvindt). Veel mensen kiezen ervoor om tijdens een grote verbouwing de volledige elektra te laten vervangen, zodat alles in één keer up-to-date is.

Het vernieuwen van de elektriciteit verloopt in grote lijnen via de volgende stappen:

1. Elektrisch plan opstellen: Een erkend elektricien (of installateur) maakt eerst een schema of elektra-plan. Hierin wordt vastgelegd waar alle groepen, kabels, lichtpunten, schakelaars en stopcontacten moeten komen. U bespreekt samen uw wensen per ruimte (aantal aansluitingen, speciale apparatuur, etc.) – zo voldoet het nieuwe systeem straks aan uw leefstijl en aan de huidige voorschriften.

2. Markeringen aanbrengen: Vervolgens wordt het plan uitgezet in de woning. Op muren en plafonds tekent men af waar leidingen moeten lopen en waar contactdozen en schakelaars komen. Dit geeft een duidelijk beeld en voorkomt misverstanden tijdens het werk.

3. Sleuven frezen: Op de gemarkeerde trajecten worden sleuven in de muur gefreesd of geslepen. Deze sleuven bieden straks ruimte aan elektriciteitsbuizen en kabels. Dit maakt flink wat stof en bouwlawaai – goede voorbereiding en beschermende maatregelen zijn dus belangrijk.

4. Inbouwdozen plaatsen: Op de plekken van schakelaars, stopcontacten en centraaldozen worden inbouwdozen in de muur gemonteerd (ingemetseld). Deze dozen dienen later voor het netjes monteren van de nieuwe schakelmateriaal en aansluitpunten.

5. Nieuwe bekabeling trekken: De installateur trekt nieuwe elektrakabels door de gefreesde sleuven naar alle punten waar stroom nodig is. Vaak worden meerdere leidingen parallel gelegd, bijvoorbeeld aparte groepen voor keukenapparatuur, wasmachine, et cetera.

6. Leidingen bevestigen en sleuven dichtmaken: Als alle kabels op hun plek liggen, worden de buizen en dozen vastgezet. Daarna worden de opengewerkte sleuven weer dichtgemaakt met gips of cement en netjes afgewerkt. De wanden/plafonds kunnen vervolgens weer worden gestuukt of hersteld.

7. Groepenkast installeren: Als laatste wordt de oude meterkast vervangen door een moderne groepenkast met installatiedraden. Deze nieuwe kast bevat automatische zekeringen (installatieautomaten) en meerdere aardlekschakelaars volgens de geldende norm.

8. Controle en inbedrijfstelling: Tot slot controleert de elektricien de volledige nieuwe installatie zorgvuldig. Eventuele meetrapporten of keuringen kunnen worden uitgevoerd om te verzekeren dat alles veilig functioneert. Hierna gaat de stroom er weer op en is uw vernieuwde installatie klaar voor gebruik.

Zoals u ziet, is elektra vernieuwen een uitgebreide procedure die de nodige vakkennis vereist. Vooral de aansluiting van de groepenkast en het doorvoeren van technische berekeningen (voor kabeldiktes, groepsindeling, beveiligingen) moet door een bevoegd elektricien gebeuren. Uiteindelijk is de veiligheid het allerbelangrijkst. Schakel de stroom altijd af tijdens werkzaamheden en laat de definitieve aansluitingen en tests over aan een vakman.

Bij een grondige renovatie van de elektriciteit komt het erop aan goed te plannen en vooruit te denken. Allereerst is het verstandig uw huidige stroomvoorziening in kaart te laten brengen. Hoeveel groepen heeft u, zijn er afwijkingen of gebreken, en welke onderdelen zijn verouderd? Een erkende installateur kan een elektrakeuring uitvoeren en precies aangeven wat er vervangen moet worden en waar uitbreiding nodig is. Op basis daarvan (en uw eigen woonwensen) wordt een nieuw elektriciteitsplan gemaakt.

Denk goed na over de indeling: waar wilt u extra stopcontacten? Moeten er meer lichtpunten of schakelaars komen? Misschien wilt u alvast loze leidingen laten leggen voor toekomstige uitbreidingen. Een goed doordacht plan voorkomt dat u later opnieuw muren moet openbreken. U kunt ook achteraf meer wandcontactdozen toevoegen zonder extra breek- en sleepwerk, dan moet u denken aan een opbouwversie.

Moderne huishoudens hebben vaak meer stroomgroepen nodig dan vroeger. Keukenapparatuur als een inductiekookplaat of Quooker vergt bijvoorbeeld een aparte groep (vaak krachtstroom). Ook voor wasmachines, drogers en airco’s worden eigen groepen aangeraden. Wanneer u duurzame installaties toevoegt – zoals zonnepanelen, een warmtepomp of een laadpaal voor een elektrische auto – is een traditionele oude stoppenkast meestal niet meer toereikend.

In zo’n geval moet de meterkast worden aangepast of vervangen door een moderne variant met voldoende capaciteit. In een moderne groepenkast kunnen bijvoorbeeld apparaten die stroom opwekken of terugleveren (zonnepanelen, thuisbatterij) veilig worden geïntegreerd, en schakelt alles automatisch uit bij overbelasting.

Ja – het vernieuwen van de elektriciteit in een woning is zeker de moeite waard, met name bij oudere huizen. U voorkomt hiermee niet alleen gevaarlijke situaties, maar u verbetert ook het comfort. In veel oudere woningen werkt de elektrische installatie niet meer optimaal of voldoet deze niet meer aan de huidige eisen. Door te investeren in een nieuwe, veilige installatie profiteert u van voldoende capaciteit voor al uw apparaten, een lagere kans op storingen en vaak ook een lagere energierekening (omdat losse verbindingen en oude onderdelen soms tot sluipverbruik of verliezen leiden). Bovendien kan een moderne elektrische installatie de waarde van uw huis verhogen – kopers hechten veel waarde aan een up-to-date infrastructuur zonder direct noodzakelijke renovaties.

Kortom, elektra vernieuwen is een essentiële investering in zowel de veiligheid als de toekomstbestendigheid van uw woning. U verkleint de kans op ongelukken en storingen, terwijl u het wooncomfort vergroot. Laat u goed informeren door een professional en zorg voor een gedegen plan van aanpak – zo weet u zeker dat uw “nieuwe” elektriciteit weer tientallen jaren meekan.           

Tot slot kijken we vooruit naar de mogelijkheden van Smart Homes. Wanneer u besluit de elektra grondig te vernieuwen, is het mogelijk om uw woning direct voor te bereiden op domotica. Een bekende standaard hiervoor is KNX (Konnex) – een internationaal protocol waarmee apparaten en systemen in huis met elkaar kunnen communiceren. Wereldwijd ondersteunen honderden fabrikanten (waaronder Gira) deze standaard, zodat verlichting, verwarming, zonwering, beveiliging en andere toepassingen naadloos integreren in één systeem.

Hoe bereidt u uw huis voor op KNX tijdens een renovatie? Het KNX-systeem werkt doorgaans via een extra datakabel (vaak een groene buskabel) die parallel aan de normale elektra in uw woning wordt gelegd. Door tijdens het vernieuwen van de elektra deze busschakelkabel op strategische plekken mee te laten leggen, legt u de basis voor een volwaardige slimme woning. Later kunt u sensoren (zoals licht- of bewegingssensoren), slimme schakelaars en andere KNX-compatibele apparaten aansluiten op dit netwerk. Al deze onderdelen kunnen dan met elkaar communiceren en centraal aangestuurd worden, bijvoorbeeld via een bedieningspaneel of app. Denk aan lampen die automatisch doven wanneer u de woning verlaat, of verwarming die u op afstand kunt regelen.

U kunt dus de buskabels in uw standaard electrische werkzaamheden meeplannen en ook laten aanleggen als mogelijke optie. Zo heeft u altijd nog de mogelijkheid in een later stadium

Met KNX maakt u uw vernieuwde elektrische installatie dus klaar voor de toekomst. U hoeft niet per se direct alle smart-home functies te installeren; door nu alvast de infrastructuur (bekabeling) te voorzien, kunt u later stap voor stap uitbreiden. Zo combineert u de veiligheid en betrouwbaarheid van een geheel vernieuwde elektrische installatie met de luxe en energiebesparing van slimme techniek.